یک مساله خیلی جدی درباره خرید هدیه برای پزشک وجود دارد؛ فارغ از اینکه هدیه روز پزشک باشد، هدیه تولد پزشک یا یک هدیه قدردانی ساده. و آن این است که این هدایا همگی کلیشه‌ای شدند. اساسا هیچ تنوع چشمگیری برای هدایا وجود ندارد و هیچ روحی در هدایا دیده نمی‌شود. در حالی که پزشکان قشر مهم و زحمتکشی در جامعه ما محسوب می شوند. سوال این است که راهکارها برای این موضوع چیست. «این مقاله از طرف آرت یار تهیه و منتشر شده و به بررسی تحولات مهم دنیای هنر می‌پردازد.»
آسیب‌شناسی وضعیت فعلی هدیه برای پزشکان
۱.هدیه‌ها بر مبنای «نقش» پزشک طراحی می‌شوند، نه بر مبنای «فردیت» او
هدیه‌هایی مثل استتوسکوپ طلاکاری‌شده، مجسمه پزشکی، خودکار گران‌قیمت یا تابلوهای کلمات انگیزشی، تنها به نقش “پزشک بودن” او ارجاع دارند، در حالی که پزشک پیش از آنکه پزشک باشد، انسانی با علایق، دغدغه‌ها، ضعف‌ها و رویاهای شخصی است. هدیه‌هایی که فقط عنوان شغلی را هدف می‌گیرند، روح ندارند چون به خود انسان پشت نقاب پزشک توجه نمی‌کنند.
۲.تجاری‌شدن بیش از حد هدایا و فقدان شخصی‌سازی
امروزه بسیاری از هدایا برای پزشکان، سفارشات انبوهی هستند که توسط فروشگاه‌ها یا برندها بدون هیچ ارتباط عاطفی تولید می‌شوند. در نتیجه، پزشک هنگام دریافت چنین هدیه‌هایی، حس می‌کند یکی دیگر از چرخ‌دنده‌های ماشینی است که صرفا به خاطر “هدیه روز پزشک” یا “هدیه تولد” توجهی تحویلش داده‌اند. احساس “دیده شدن” از بین می‌رود.
۳.بی‌توجهی به بار عاطفی و روانی مسیر پزشکی
مسیر پزشکی، یک مسیر صرفا علمی نیست. این مسیر مملو از اضطراب، فداکاری‌های شخصی، مواجهه با رنج و مرگ و تحمل فشار اجتماعی عظیم است. بیشتر هدایا حتی کوچک‌ترین نشانه‌ای از درک این بار عاطفی ندارند و به همین دلیل از نظر پزشک بی‌روح یا حتی بی‌ارزش تلقی می‌شوند.
راهکارها: چطور هدیه‌های معنادار برای پزشکان بسازیم؟
۱.تمرکز بر “انسان پشت روپوش سفید”
به جای خرید چیزی که “به درد کار” بخورد، چیزی انتخاب کنید که حس کند خودش بدون نقش پزشک هم ارزشمند و دوست‌داشتنی است. مثلا یک اثر هنری آرام‌بخش، (که در بخش خرید آثار هنری برای هدیه روز پزشک می‌توانید با جستجو ویژگی‌ها آن را پیدا کنید). یک کتابی که نگاه فلسفی یا انسانی به علم پزشکی دارد، یا یک آبجکت هنری که نماد ظرافت زندگی باشد.
ما قبل‌تر درباره تاثیر هنر در کاهش فشار شغلی پزشکان و افزایش تمرکز آنان هم گفته‌هایی برای‌تان داشته‌ایم.
۲.ساختن هدیه‌ی روایی
هدیه‌ای که داستان بگوید. مثل یک مجموعه‌ی دستی از عکس‌هایی از لحظه‌های مهم او (فارغ‌التحصیلی، اولین شیفت سخت، اولین نجات بیمار) با یک نامه شخصی از خودتان که در آن نوشته‌اید: “در دنیایی که درد و رنج زیاد است، بودن تو مثل یک مرهم است.”
۳.ترکیب اشیای ساده با پیام‌های فلسفی
حتی یک شمع دست‌ساز، یک دفتر چرمی یا یک گیاه آپارتمانی کوچک، اگر با نوشته‌ای هوشمندانه و احساسی همراه شود، اثری عمیق‌تر از صدها هدیه تجملی خواهد داشت.
به یاد داشته باشید که
هدیه‌ی معنادار برای پزشک، هدیه‌ای است که “انسانیت او” را ببیند، نه فقط حرفه‌اش را. هدیه‌ای که بگوید:
“من در میان تمام سختی‌ها، تلاشی که برای زنده نگه داشتن نور زندگی می‌کنی را می‌بینم.”
پیشنهاد کتاب‌هایی برای هدیه‌ای که روح داشته باشد:
خرید کتاب برای هدیه دادن به یک پزشک، یکی از انتخاب‌های هوشمندانه و ارزشمند است، اما برای اینکه هدیه‌ای معنادار باشد، باید فراتر از کلیشه‌ها حرکت کرد. پزشکان معمولا در زندگی روزمره‌شان با حجم زیادی از اطلاعات علمی و تخصصی سروکار دارند، بنابراین هدیه دادن یک کتاب پزشکی یا آموزشی صرف، ممکن است بیشتر یادآور کار و فشار باشد تا لذت. به همین دلیل، بهتر است به دنبال کتاب‌هایی باشیم که به دنیای درونی، احساسات و نیازهای انسانی آن‌ها پاسخ دهد؛ کتاب‌هایی که فرصتی برای تنفس ذهنی، الهام گرفتن یا حتی تامل شخصی فراهم کنند.
یکی از بهترین انتخاب‌ها برای هدیه به پزشک، کتاب‌های داستانی یا غیرداستانی با مضامین عمیق انسانی، اخلاقی یا فلسفی هستند؛ آثاری که بتوانند با چالش‌های درونی پزشکان درباره زندگی، مرگ، امید و رنج ارتباط برقرار کنند. برای مثال، رمان‌هایی مانند “کوهستان میان ما” یا آثار خاطره‌نویسی پزشکی مانند “وقتی نفس هوا می‌شود”، می‌توانند هم از نظر احساسی تاثیرگذار باشند و هم به پزشک نشان دهند که درک و همدلی با تجربه‌های انسانی او را ارزشمند می‌دانیم. کتاب‌هایی درباره هنر زندگی، تعادل بین کار و زندگی، یا حتی روایت‌های الهام‌بخش درباره شفقت و مراقبت، می‌توانند هدیه‌ای معنادار و شخصی باشند.
پیشنهادهای آرت یار برای خرید کتاب به عنوان هدیه روز پزشک
یک : When Breath Becomes Air – (وقتی نفس هوا می‌شود)
نویسنده: Paul Kalanithi
روایت یک جراح مغز و اعصاب که خودش دچار سرطان می‌شود و در آستانه‌ی مرگ، زندگی را بازتعریف می‌کند. کتابی لطیف، عمیق، و انسانی.
دو : This Is Going to Hurt – (این قراره درد داشته باشه)
نویسنده: Adam Kay
خاطرات خنده‌دار، تلخ و صادقانه‌ی یک رزیدنت پزشکی که جنبه‌های انسانی شغل پزشکی را بی‌پرده روایت می‌کند.
سه : Being Mortal – (فانی بودن)
نویسنده: Atul Gawande
کتابی درباره‌ی محدودیت‌های پزشکی در مواجهه با پیری و مرگ، و دعوتی برای بازاندیشی در مورد معنای واقعی مراقبت.
در انتخاب نهایی، توجه به علایق شخصی پزشک هم اهمیت زیادی دارد. اگر می‌دانیم که پزشک مورد نظر به فلسفه، هنر، طبیعت یا حتی سفر علاقه دارد، کتاب‌هایی در این حوزه‌ها می‌توانند هدیه‌ای فوق‌العاده باشند. بسته‌بندی زیبا، اضافه کردن یک یادداشت کوتاه دست‌نویس درباره دلیل انتخاب این کتاب، یا اشاره‌ای ظریف به احترامی که برای حرفه و شخصیت او قائلیم، می‌تواند تاثیر عاطفی هدیه را چند برابر کند. در نهایت، بهترین کتاب برای هدیه به پزشک، کتابی است که نه به دانشش، بلکه به انسانیتش احترام بگذارد.
