در این مقاله سعی داریم کمی از حرف‌های نیروهای انسانی و کاری را درباره هدایای سازمانی و معایب آن‌ها در بخش‌های مختلف بشنویم و بخوانیم. انتخاب هدیه سازمانی در سازمان به عهده بخش نیروی انسانی است. با این حال، هنوز می‌بینیم خیلی از شرکت‌ها یک تیپ هدیه مردانه را به عنوان کادوی همه‌شمول به زنان می‌دهند، یا ست‌هایی که از محصولات محلی را به مردان می‌دهند. این فقط یکی از نقدهای وارده به هدیه سازمانی در شرکت‌های ایرانی است. ماهیت هدیه سازمانی در ایران در بسیاری از مواقع به اشتباه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ما در مقاله آداب هدیه دادن و ارتباط آن با فرهنگ سازمانی صحبت کرده‌ایم. هدایای سازمانی چیزی فراتر از یک کالای مادی هستند؛ آن‌ها بازتابی از فرهنگ، ارزش‌ها و هویت یک سازمان به حساب می‌آیند. انتخاب هوشمندانه یک هدیه، نه تنها پیام‌های مثبت و ارزشمندی را به دریافت‌کننده منتقل می‌کند، بلکه نمادی از توجه و احترام به روابط است. این ارتباط نشان می‌دهد که چگونه یک سازمان فرهنگ خود را در خارج از مرزهای داخلی خود به نمایش می‌گذارد و به ایجاد و تقویت روابط استراتژیک با دیگر سازمان‌ها می‌پردازد.
اما همچنان که هدایای سازمانی می‌توانند تصویری مثبت از فرهنگ سازمان ایجاد کنند، اگر به درستی انتخاب نشوند یا با پیام‌های ناهمگون همراه شوند، ممکن است چالش‌ها و معایبی نیز به همراه داشته باشند. هدیه‌ای که با فرهنگ سازمان هم‌خوانی ندارد، یا به اشتباه تعبیر شود، می‌تواند پیام‌های نامطلوبی را ارسال کند و حتی به اعتبار سازمان آسیب برساند. بنابراین، درک درست از فرهنگ سازمانی و تطبیق آن با اهداف هدیه‌دهی، هنری است که به دقت و هوشمندی نیاز دارد. در مقاله مزایای هدایای سازمانی از نگاه نیروی انسانی، طرف دیگر سکه را دیده‌ایم.
نیروی انسانی درباره هدیه سازمانی چه می‌گوید؟ – معایب هدایای سازمانی
لازم به ذکر است آنچه در ادامه می‌خوانید برخی از نظرات افراد در سازمان‌های مختلف است که با هشتگ هدیه سازمانی در لینکدین به نمایش عموم گذاشته شده و به صورت تصادفی توسط نویسنده انتخاب شده است.
مریم قریشی می‌گوید: «بنظرم هدیه‌های سازمانی از چند حالت خارج نیستن، بعضی‌هاشون خیلی عجیب و گل‌درشت برندد شدن که احساس می‌کنی بیشتر بخاطر کم کردن هزینه تبلیغات محیطی، به تو هدیه داده شده تا ازت به عنوان بیلبوردهای اتوبان همت استفاده بشه. بعضی‌هاشون نتیجه اولین سرچ گوگل برای هدایای سازمانی هستن، چیزهایی مثل خودکار، لیوان یا چیزی شبیه این‌ها. با توجیه اینکه «کالای مصرفیه و همه اینا رو لازم دارن». چند سالی هم هست که هدیه‌های سازمانی تبدیل به خوراکی و تنقلات شدن یه جوری که وقتی لینکدینت رو باز می‌کنی بوی دمنوش و صدای آجیل و تخمه ژاپنی میاد.»
یا
لیلا ولی‌پور این چنین می‌نویسد که: «مدیران منابع انسانی محترم بیایید امسال کلیشه ای عمل نکنید و حال خوب به سیستم‌تون تزریق کنید. برق رضایت، نور امید، لبخند و اشتیاق رو در چشمان نیروی انسانی تون خلق کنید که با انگیزه‌ی بیشتری بگن :”خوشحالم که باهاتون کار می‌کنم و مرسی که به فکر مایید”
با هدیه ی سازمانی خلاقانه و به جا!
امسال کلیشه ای برای مشتریان‌تون هدیه ارسال نکنید که اون‌ها هم ببرند به نوه عموی دختر خاله‌شون بدن، هدیه‌ای ارسال کنید که حک شید تو ذهنشون. برای خودتون و مشتری هاتون ارزش قائل شید. تا مشتری‌تون همیشگی باشه و حال کنه که باهاتون کار می‌کنه »
۲۰ اشتباه مدیران در خرید هدایای سازمانی
در نهایت، اگر بخواهیم بگوییم مهمترین معایب هدایای سازمانی چه چیزهایی هستند، می‌توانیم فهرست زیر را ارائه کنیم:
- هدایایی که به جنسیت توجه نمی‌کند.
- هدیه کم کیفیت
- هدیه کلیشه‌ای مثل ماگ، سررسید و خودکار
- عدم رعایت آداب در هدیه‌دادن
- انتخاب هدیه‌ای بی‌ربط به فرهنگ و ارزش‌های سازمان
- عدم توجه به تفاوت‌های فرهنگی و ملیتی گیرنده
- ارائه هدیه بدون پیام یا یادداشت سازمانی
- ارسال هدیه در زمان نامناسب
- انتخاب هدیه‌ای که بیش از حد شخصی یا غیرحرفه‌ای است
- تکراری بودن هدایا و عدم توجه به نوآوری
- نبود بسته‌بندی مناسب و شیک برای هدیه
- انتخاب هدایای با برند‌های غیر مرتبط با سازمان
- هدیه‌ای که بیش از حد گران‌قیمت است و ممکن است گیرنده را در موقعیت نامناسبی قرار دهد
- هدیه‌ای که پیام اشتباه یا ناخواسته‌ای منتقل می‌کند
- انتخاب هدیه‌ای که نیاز به نگهداری یا مراقبت خاصی دارد و این کار جزو فرهنگ سازمان نیست.
- ارسال هدایای تهاجمی یا با پیام‌های تجاری بیش از حد
- نادیده گرفتن حساسیت‌های مذهبی گیرنده
- هدیه‌ای که ممکن است باعث حسادت یا اختلاف بین کارکنان شود
- ارسال هدیه بدون توجه به سلیقه یا نیازهای خاص گیرنده
- هدیه‌ای که در مقایسه با انتظارات بسیار کم‌ارزش به نظر می‌رسد
