یکی از معضلاتی که درباره داروخانه‌ها وجود دارد، محل انتظار و زمان انتظار است. اتفاقا مشکلی که عده زیادی از طراحان به آن دقت نمی‌کنند. افراد صرفا سیرکولاسیون حرکت یا نحوه سرویس را در یک داروخانه مدنظر قرار می‌دهند. اما در حقیقت یک نفر عموما چه زمانی به یک داروخانه مراجعه می‌کند؟ در اغلب مواقع، وقتی که
بیشترین میزان درد را دارد، وقتی که دکتر او را ویزیت کرده و آمده تا داروهایش را بگیرد، وقتی که همراه یک بیمار است و بیمار منتظر اوست تا داروها را بیاورد
و در کل این زمان خیلی طاقت‌فرسات. چگونه می‌توان این مشکل را برطرف کرد؟ به علاوه که هنگام طراحی داروخانه، عمده فضای طراحی به فضای انبار و قفسه‌ها که فضای پرسنل داروخانه است اختصاص می‌یابد و فضای کمی در اختیار مشتریان است و دیوارها با شیشه یا تبلیغات پر می‌شود.
در ادامه همراه ما باشید تا ببینیم چطور می‌توان تجربه بهتری برای انتظار در داروخانه رقم زد.
بهبود تجربه انتظار در داروخانه‌ها با طراحی انسان‌محور
مشکل انتظار در داروخانه‌ها، مسئله‌ای فراتر از صرفا سیرکولاسیون حرکت و خدمات‌رسانی است. مشتریان داروخانه معمولا در یکی از حساس‌ترین لحظات خود حضور دارند—زمانی که بیمارند، درد دارند، یا نگران وضعیت عزیزانشان هستند. این تجربه اگر با طراحی نامناسب، فضاهای محدود و تبلیغات بصری سنگین همراه شود، استرس افراد را دوچندان می‌کند.
برای حل این مشکل، طراحی داروخانه باید از یک محیط صرفا عملکردی به یک محیط آرامش‌بخش و تجربه‌محور تبدیل شود. چند راهکار کلیدی در این زمینه عبارت است از:
۱.طراحی محیط انتظار آرامش‌بخش و کاربردی
فضای نشستن راحت: صندلی‌های ارگونومیک و دسته‌دار به بیماران و افراد مسن اجازه استراحت در حین انتظار را می‌دهد. در بسیاری از داروخانه‌ها، تنها چند صندلی پلاستیکی یا حتی ایستادن در صف، گزینه موجود است.
نورپردازی مناسب: نور سرد و شدید، به‌خصوص در شب، استرس‌زا است. استفاده از نورهای گرم‌تر و قابل تنظیم (به‌ویژه در شب) تجربه‌ی بهتری ایجاد می‌کند.
صدای پس‌زمینه‌ی آرامش‌بخش: پخش موسیقی ملایم، صدای طبیعت یا سکوت کنترل‌شده (کاهش صدای اعلان‌های بلند و نویزهای ناگهانی) به آرامش بیماران کمک می‌کند.
۲. بهینه‌سازی نحوه سرویس‌دهی و کاهش زمان انتظار
تکنولوژی نوبت‌دهی دیجیتال: به‌جای صف‌های طولانی، بیماران با دریافت شماره‌ی دیجیتال و نمایشگرهای زمان‌بندی، از سردرگمی و استرس ناشی از عدم شفافیت در زمان انتظار خلاص می‌شوند.
پیش‌سفارش آنلاین داروها: با امکان ثبت سفارش قبل از مراجعه، تنها برای تحویل دارو حاضر می‌شوند و زمان انتظار حضوری کاهش می‌یابد.
فضای تحویل سریع (Express Pickup): برای داروهای رایج و نسخه‌های تکراری، یک بخش جداگانه طراحی شود که نیاز به ایستادن در صف اصلی را از بین ببرد.
۳. بازتعریف تقسیم‌بندی فضا: تامین توازن بین مشتری و فضای پرسنل
بازطراحی فضای مشتری: به‌جای اینکه بخش عمده‌ی فضا صرفا به قفسه‌ها و انبارها اختصاص یابد، فضای مشتریان باید اولویت داشته باشد. فضای نشستن، مسیرهای عریض‌تر و بخش‌های خدمات سلف‌سرویس (مثلا دستگاه‌های چک نسخه الکترونیک) باید در طراحی لحاظ شوند.
کاهش تبلیغات بصری زائد: بسیاری از داروخانه‌ها دیوارهای خود را با تبلیغات دارویی اشباع می‌کنند. این تبلیغات، به‌ویژه در بیماران مضطرب، باعث سردرگمی و افزایش استرس می‌شود. استفاده از دیوارهای با رنگ‌های ملایم و تنها چند پوستر مرتبط (مانند اطلاعات پزشکی مفید) تجربه‌ی بهتری ایجاد می‌کند.
۴. ایجاد محیطی که به بیماران احساس آرامش و کنترل دهد
بخش مشاوره‌ی خصوصی: برخی بیماران نیاز به توضیحات محرمانه درباره‌ی داروها دارند. وجود یک فضای کوچک برای مشاوره‌ی خصوصی باعث افزایش رضایت مشتریان می‌شود.
استفاده از طبیعت در طراحی داخلی: استفاده از المان‌های طبیعی مثل گیاهان، چوب طبیعی و نورگیرهای بزرگ، استرس افراد را کاهش داده و تجربه‌ی انتظار را خوشایندتر می‌کند.
دسترسی آسان به اطلاعات: نمایشگرهایی که روند آماده‌سازی نسخه‌ها را به‌طور شفاف نشان دهند، از نگرانی افراد در مورد تاخیرهای احتمالی می‌کاهند.
۵. تاثیر روان‌شناختی طبیعت در محیط‌های درمانی
تحقیقات علمی نشان داده است که دیدن تصاویر طبیعت فشار خون را کاهش داده، استرس را کم کرده و احساس راحتی را افزایش می‌دهد. این تاثیر به‌ویژه در بیمارانی که تحت درمان یا منتظر دریافت دارو هستند، اهمیت پیدا می‌کند. نمونه‌های تاثیرگذار عبارتند از:
مطالعه‌ای در بیمارستان دانشگاهی لنسینگ (آمریکا) نشان داد که نمایش تصاویر جنگل، آبشارها و دریا در اتاق انتظار، استرس بیماران را تا ۳۰٪ کاهش داد.
در دانمارک، یک داروخانه زنجیره‌ای پس از نصب تصاویر پانورامای طبیعت روی دیوارهای بخش انتظار، افزایش ۴۵٪ در رضایت مشتریان را گزارش کرد.
در سوئیس، برخی داروخانه‌ها از نقاشی‌های سبک امپرسیونیسم (مانند آثار مونه) در فضای انتظار استفاده کرده‌اند. بیماران گزارش داده‌اند که این آثار حس خوشایندتری نسبت به فضاهای کاملا سفید و استریل ایجاد می‌کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره خرید اثر هنری برای فضای انتظار برای شما مقاله دیگری آماده کرده‌ایم.
در توکیو، داروخانه‌ای دیوارهای خود را به یک گالری کوچک هنر دیجیتال تبدیل کرده است، جایی که بیماران می‌توانند هنگام انتظار به تماشای آثار هنری متحرک آرامش‌بخش بپردازند.
چه نوع تصاویری مناسب داروخانه هستند؟
- منظره‌های آرامش‌بخش مثل دریا، جنگل، کوهستان و گلزارهای طبیعی
- عکس‌هایی با عمق میدان بالا که حس وسعت و تنفس بصری را افزایش می‌دهند
- تصاویر با رنگ‌های ملایم (آبی، سبز، بژ) که برعکس رنگ‌های تند تبلیغاتی، اثر آرام‌بخش دارند
جمع‌بندی
داروخانه‌های سنتی معمولاً فضاهایی پرتنش، پرازدحام و غیرآرامش‌بخش هستند. راهکارهای فوق، داروخانه را از یک محیط صرفا خدماتی، به یک فضای بهداشتی با تجربه‌ای انسانی‌تر تبدیل می‌کنند. توجه به نیازهای بیماران، کاهش تبلیغات بصری، طراحی صندلی‌های راحت، بهینه‌سازی سیستم نوبت‌دهی و استفاده از نور و المان‌های طبیعی، می‌توانند تاثیر چشمگیری در کاهش استرس افراد در داروخانه‌ها داشته باشند.
